Soru
İlk ve Orta Çağlarda İç Asyadaki Türk siyasi teşekkülerinin güç ve yönetim yapısını detaylı açıklar mısınız?(ikili sistem) Sınavın önemli bir konusu, arz ederim♡​
Çözüm
4.4
(308 Oylar)
Veli
Profesyonel · 6 yıl öğretmeni
Uzman doğrulaması
Cevap
Cevap: Türk tarihinin İlk ve Orta Çağlarına bakıldığında, yönetim yapısında, milletin çeşitli kabilelerden oluşan geniş bir coğrafyada yaşaması sebebiyle ortak bir liderlik sistemine, yani bir İkili Sistem'e dayandığını görebiliriz. Bu sistem, bir yandan merkezi iktidarı temsil eden Hakan'ı (Kağan ya da Han olarak da anılır), diğer yandan bölgesel otoriteleri temsil eden Yabgu'yu içerir.Bir nevi hükümdar olan Hakan, Tanrı tarafından seçildiğine inanılan ve en yüksek güce sahip olan kişi olarak kabul edilir. Hem siyasi lider, hem de askeri komutan olarak topluluğa öncülük eder. Özellikle savaş zamanlarında belirleyici rol oynar ve toplumu birleştirici bir figür olarak görülür. Hakanın yetkileri geniş olmakla beraber; devlet işlerine, hukuk kurallarına, ekonomiye, dış ilişkilere ve orduya hükmetme yetkisi vardır. Yabgu ise, bir nevi yerel yönetici olarak Karahanlılar döneminde ortaya çıkmış ve özellikle askeri, idari ve ekonomik işlerde aktif rol alan bir lider. Yabgular, Kağanın genel otoritesine karşın bölgesel bir otoriteyi temsil ederler. Kendi bölgeleri içerisinde özerkliklerini korurken, genel politika konularında Hakan'a bağlıdırlar. Hakan ve Yabgu arasındaki ilişki genellikle simbiyotik bir nitelik taşır.Bu ikili sistem sayesinde, hem merkeziyetçi (Hakan) hem de federalist (Yabgu) bir yönetim sistemi bir arada çalışabilmekteydi. Böylelikle geniş coğrafyalara yayılmış ve farklı kültürlere sahip kabileler; ortak bir dil, din ve hukuk düzeni etrafında birleştirilerek, siyasi ve askeri olarak güçlü bir topluluk oluşturulmuş olunuyordu. Bu sistem ayrıca, iç politika ve dış politika arasında denge oluşturarak hem bütünlüğü koruma, hem de çeşitliliğe izin verme imkanı sunmuştur. Bu sayede, Türklerin İç Asya'da genişlemiş bir imparatorluk kurmalarını ve uzun süreli bir istikrar sağlamalarını mümkün kılmıştır.